تار ایرانی

تار که یادگار دوران زندیه است و در شیراز نواخته می شد، یکی از دسته ساز های زهی مضرابی است و شمایل فعلی از زمان قاجار دیده شده‌است.تار از قدیم یک ساز پرطرفدار بوده که با وجود اساتید بزرگی مثل: محمدرضا لطفی و جلیل شهناز به نهایت کمال خود دست یافت و در حال حاضر هم مورد توجه هنرجویان موسیقی است. مرتضی حنانه موسیقیدان ایرانی، تار را ساز ملی ایرانیان معرفی می‌کند، زنده یاد روح‌الله خالقی اشاره می‌کند که رد پای تار در شعر فرخی سیستانی مشهود است. استاد درویش خان با افزودن سیم ششم به تار، آن را تکمیل کرد.

اجلاس یونسکو که هفتم دسامبر برابر با 17 آذر ماه به کار خود پایان داد، شیوه ساخت و نوازندگی ساز تار را به نام جمهوری آذربایجان ثبت کرد؛ به گزارش یونسکو، روش‎های سنتی در ساخت تار و نحوه نوازندگی و اجرای آن که از سوی جمهوری آذربایجان به این سازمان فرهنگی معرفی شده بود، در نشست اخیر کمیسیون میراث معنوی یونسکو به ثبت رسیده که بسی جای تاسف که این ساز با پشتوانه غنی از لحاظ تاریخی و فرهنگی موسیقایی ایرانی به نام کشور دیگری ثبت شده است.

 ویژگی های ظاهری ساز تار

• ۲۸ پرده دارد
• جنس چوب کاسه‌ی آن از درخت توت و جنس دسته‌اش از گردو است.
• جنس پرده‌ها از روده‌ی گوسفند است
• پنجه‌‌ی ساز عمدتا از چوب گردو تهیه می‌گردد
• جنس خرک ساز از شاخ بز کوهی است
• تار شباهت‌هایی به سه تار هم دارد
• زخمه‌ی عادی در تار از بالا به پایین ولی در سه تار از پایین به بالا نواخته می‌شود.

شرایط نگه‌داری تار 

• آب و هوای بهاری، شرایطی مناسب برای نگه‌داری تار است.
• مناطق خشک و کویری تهدیدی برای ساز شما به حساب نمی‌آیند.
• در مناطق شمالی کشور که بارندگی و رطوبت زیاد است، بهتر است تار را در کیسه‌های گیرنده‌ی رطوبت نگه‌داری نمایید.
• ساز را روی دیوار آویزان نکنید، ممکن است سقوط کند و بشکند.
• نور مستقیم خورشید، رطوبت و گرما شرایط خوبی برای نگه‌داری تار نیست، آن را در جعبه‌ی مخصوص ساز یا کاور ضد رطوبت قرار دهید.
• هنگام حمل و نقل، اشیای دیگر را روی ساز قرار ندهید.
• آویزان کردن و تکیه‌دادن ساز به دیوار، در بلند مدت باعث تغییر شکل دسته‌ی آن می‌شود.
• هنگامی که قرار است برای مدتی از ساز استفاده نکنید، آن را در کاور ضخیم و ضد رطوبت قرار دهید.
• محیط خیلی گرم و خیلی سرد، در بلند مدت بر روی صدای تار تاثیر می‌گذارد، محیط خشک با دمای معمولی، وضعیت خوبی برای نگه‌داری تار است.
• در صورتی که مدتی از تار استفاده نمی‌کنید، بهتر است سیم‌های آن را شل و کوکش را خالی نمایید تا به دسته فشار وارد نشود.
• از وارد کردن هرگونه ضربه و فشار به پوست تار که بسیار ظریف است، خودداری کنید.